Friday, 10 May 2013
මෛත්‍රී භාව නාව
කොටින්ම කියනවානම්.....
'මෛත්‍රිය' යන්නෙහි විරුද්ධාර්ථය 'වෛරය' වන්නේය.
වෛරයට බොහෝ බහුශ්‍රැත අර්ථනිරූපන තිබියදීත්, 'අන් අයෙකු විෂයෙහි තම සිත තුළ ඇතිවන නොපහන් හැඟීමක්' ලෙස සරලවම වෛරය අර්ථ දක්වන්නට කැමැත්තෙමි. ඒ එසේනම් 'මෛත්‍රිය' වන්නේ 'අන් අයෙකු විෂයෙහි ඇතිවන්නාවූ පහන් හැඟීමක්' ලෙස නිර්වචනය කළ හැකිය.
සම්මත 'මෛත්‍රී භාව නාව' මෙසේය.
"...මම නිරෝගි වෙම්වා, මම සුවපත් වෙම්වා, නිවන් දකිම්වා.
මා මෙන්ම, සියළු සත්වයෝම නිරෝගි වෙත්වා, සුවපත් වෙත්වා, නිවන් දකිත්වා. ..."
'මම නිරෝගි වෙම්වා, මම සුවපත් වෙම්වා, නිවන් දකිම්වා.' (මම නිරෝගී වෙන්න නම්, සුවපත් වෙන්න නම් රෝගී වී සිටිය යුතු වන්නේය.) මේ අනුන් කෙරේ තබා තමන් කෙරේවත් පහන් හැඟීමක් නම් නොවේ. විය යුත්තේ 'මා නිරෝගීය. මා සුවපත්ය යනුවෙන් සිතීමය. එසේ අධිෂ්ඨාන කිරීමය. 'මම නිවන් දකින්නෙමි' යි අදිටන් කර ගැනීමය. එය තමන් කෙරෙහිම ඇති වන්නා වූ පහන් හැඟීමක් වන්නේය.
මොහොතක් සිතන්න. තම සිතේ නොපහන් සිතුවිල්ලක් ඇති වී තිබෙන්නේ තමා හොඳින් දන්නා හඳුනන කවුරුන් හෝ විෂයෙහිද? (කිසිවෙකුම කෙරෙහි කිසිම නොපහන් සිතුවිල්ලක් ඇති වී නොමැතිනම් යෙහෙකිය.) තම සිතෙහි කවරෙකු විෂයෙහි හෝ නොපහන් හැඟීමක් ඇති වී ඇත්නම් පළමුවම කළ යුත්තේ ඒ සිතුවිල්ලෙන් මිදීමය. 'හේ මා කෙරෙහි කෙසේ කටයුතු කළද මගේ සිතේ කිසිදු වෛරයක් නොමැත.' හැකිනම් පහන් සිතුවිල්ලක් ඇති කර ගන්න. 'ඔහුට යහපතක්ම වේව..!' මෙසේ තමා දන්නා සියළුම නොපහන් සිතුවිලි වලින් මිදෙන්න. ඒ අවසන් වී 'සියළු සත්වයන්' ගැන සිතන්න.
'සියළු සත්වයෝම නිරෝගි වෙත්වා, සුවපත් වෙත්වා, නිවන් දකිත්වා.' තම සිතේ නොපහන් සිතුවිල්ලක් ඇති වී තිබෙන්නේ සියළු සත්වයන් විෂයෙහිද? එසේනම් සියළුම සත්වයන් කෙරෙහි පහන් සිතුවිලි ඇති කරගත හැකිය. ඒ සඳහා පළමුවම කළ යුත්තේ නොපහන් සිතුවිල්ලෙන් මිදීමය. 'සියළු සත්වයෝ මා කෙරෙහි කෙසේ කටයුතු කළද මගේ සිතේ කිසිදු වෛරයක් නොමැත.' දැන් පහන් සිතුවිල්ලක් ඇති කර ගන්න. 'සියළු සත්වයන්ට යහපතක්ම වේවා..! නිරෝගි වේවා. සුවපත් වේවා. නිවන් දකිත්වා...!'
නිවැරදි මෛත්‍රී භාවනාව එයයි.
කොටින්ම කියනවානම්.... මෛත්‍රී භාවනාවේ ප්‍රථිඵලය අනුන්ට නොව තමන්ටමය. අද සිටම දවසකට එක් අයෙකුවත් තෝරාගෙන - සිටීනම් තමන් කෙරෙහි කිසියම් නොපනත්කමක් කළ අයෙක්නම් වඩාත් අගනේය; 'හේ මා කෙරෙහි කෙසේ කටයුතු කළද මගේ සිතේ කිසිදු වෛරයක් නොමැත.' යනුවෙන් සිතන්න. සමස්ථ ප්‍රථිඵලයම ඔබටය. ඔහුට ඇත්තේ ඔබෙන් සිදුවිය හැකි අවැඩක් නොසිදු වීමේ වාසිය පමණයි. (නොඑසේනම් සියළු සත්වයෝ සුවපත් වී බොහෝ කල්ය.)
Subscribe to:
Post Comments (Atom)
3 comments:
මෛත්‍රී භාවනාව යනු හුදෙක් දැනීමේ කෝණයෙන් බැලිය නිර්නායකයක් නොවේ. එය අත්දැකීමෙන් විඳිය යුතු එකකි. දැනීම අවශ්‍ය වන්නේ භාවනා අත්දැකීම්(හොඳ/නරක) අන් අයට එලි දැක්වීමටය. භාවනාව පිලිබඳ ඔබගේ ප්‍රයෝගික අත්දැකීම් එලි දක්වන්නේ නම් ඔබගේ අදහස අර්ථවත් වනු ඇතැයි සිතමි. අද බොහෝ දෙනෙක් තමන් ප්‍රයෝගිකව අත් නොවිඳ,එහෙත් පොත් වල ඇති කරුණු නැවත ලිවීමට රුසියෝ වෙති.
භාවනාව අත්විඳිය යුතු දෙයක් යන මතයට මමත් එකඟ වෙමි. භාවනාව පිළිබඳ අත්දැකීම් වෙනම අවස්ථාවක ඉදිරිපත් කරන්නම්. මෙහිදී මා ඔබ පවසන පරිදි අංගසම්පූර්ණ හා ගැඹුරු භාවනාවක් ගැන අදහස් නොකෙළෙමි. මා සාකච්ඡා කළේ අද බෞද්ධ 'ආගමික' සමාජයේ නොයෙක් අවස්ථාවල බහුල වශයෙන් සිදු කරන මෛත්‍රී භාවනා පිළිබඳවයි.
ඔබේ අදහස් දැක්වීම පිළිබඳව මාගේ සතුට හා ස්තුතිය පිළිගන්න. භාවනාව වැනි ගැඹුරු කරුණු පිළිබඳව සාකච්ඡා සමග කැමතිනම් පුද්ගලිකව එක්වන්න.
ඔබේ පිළිතුරට ස්තුතියි.බලය ඇති අයවලුන් විසින් කල අකටයුතුකම් වලින් පෙළුන මගේ සිත සුවපත් කර ගත්තේ මෛත්‍රි භාවනාවට පිං සිදු වෙන්නයි. නොඑසේනම් මා බෝතලයට යටවී විනාශවීමට හෝ පලිගැනීමට ගොස් විනාශ වීමට හෝ ඉඩකඩ තිබිණි. නැත්නම් ආඝාධය නිසා රෝගියෙක් වීමට ඉඩ තිබුණි. අට ලෝ දහම අනුව කර්ම විපාක ක්‍රියාත්මකවී අයස,දුක,නින්දා ඇතිවීම වලක්වන්න බැහැ.එතැනදී කර්ම විපාකය වෙනුවට එතනට පැමිණි(ක්‍රියාත්මක කිරීමට පැමිණි) පුද්ගලයාට වෛර කිරීම වලක් වන්නේ මෛත්‍රි භාවනාව හරියට කිරීමෙන්ම පමණයි.
Post a Comment